Diziler

JavaScript Array nesnesi, üst düzey, liste benzeri dizi yapıları için kullanılan genel bir nesnedir.

Bir dizi oluşturma

var meyveler = ["Elma", "Muz"];

console.log(meyveler.length);
// 2

Dizideki (indeks ile) elemana ulaşma

var ilk = meyveler[0];
// Elma

var son = meyveler[meyveler.length - 1];
/* Diziler sıfır-tabanlı olduğu için uzunluk-1'inci eleman son elemandır.
// Muz

Bir dizi üzerinde döngü kurma

meyveler.forEach(function (item, index, array) {
  console.log(item, index);
});
// Elma 0
// Muz 1

Dizinin sonuna eleman ekleme

var yeniDizi = meyveler.push("Portakal");
// ["Elma", "Muz", "Portakal"]

Dizi sonundan eleman kaldırma

var son = meyveler.pop(); // Portakal elemanını kaldır(sondan)
// ["Elma", "Muz"];

Dizi başından eleman kaldırma

var ilk = fruits.shift(); // Elma elemanını kaldır(baştan)
// ["Muz"];

Dizi başına eleman ekleme

var yeniDizi = fruits.unshift("Çilek") // Başa ekle
// ["Çilek", "Muz"];

Dizideki elemanın kaçıncı sırada olduğunu bulma

meyveler.push("Mango");
// ["Çilek", "Muz", "Mango"]

var pos = meyveler.indexOf("Muz");
// 1

Belirli bir sıradaki elemanı silme

var silinenEleman = meyveler.splice(pos, 1); // bir elemanı kaldırma
// ["Çilek", "Mango"]

Dizi kopyalama

var kopyalananDizi = meyveler.slice(); //
// ["Çilek", "Mango"]

[element0, element1, ..., elementN]
new Array(element0, element1, ..., elementN)
new Array(diziUzunlugu)

element0, element1, ..., elementN

Bir dizi new Array() nesnesine verilen argüman dışında(yukarıdaki diziUzunluğu argümanı gibi), verilen elemanlar ile oluşturulabilir.(Yukarıda görüldüğü üzere) Bu özel durum sadece new Array() nesnesiyle (Array Constructor) oluşturulan dizilere uygulanabilir, köşeli parantezler ( [ ve ] ) ile oluşturulan dizilere uygulanamaz.

arrayLength (dizi uzunluğu)

array nesnesinden sadece 0 ve 2³²-1 (dahil) arasındaki tam sayılardan biri argüman olarak geçirilebilir.

If the only argument passed to the Array constructor is an integer between 0 and 2³²-1 (inclusive), a new, empty JavaScript array and its length is set to that number. If the argument is any other number, a RangeError exception is thrown.

Diziler liste benzeri nesnelerdir ve dönüştürme, tekrarlama gibi işlemlerini uygulamak için dahili methotlarla gelmektedir. JavaScript dizilerinin ne uzunlukları nede elemanları sabit değildir. Önceden tanımlamak gerekmez. Listenin uzunluğu her daim değişebilir ve dizi elemanları ayrık yerleştirilebilir. JavaScript dizilerin düzenli olmasını garanti etmez. Kullanımı tamamen geliştiricinin kullanım senaryosuna bağlıdır. Genel olarak bu yapı esnek ve kullanışlıdır fakat bu özelliklerin sizin belirli kullanım senaryonuzla uyuşup uyuşmadığını dikkate almalısınız.

Note that you shouldn't use an array as an associative array. You can use plain objects instead, although doing so comes with its own caveats. See the post Lightweight JavaScript dictionaries with arbitrary keys as an example.

JS dizileri sıfır-tabanlı'dır. Yani ilk elemanın dizideki index'i 0'dır. Son elemanın index'i length değerinin bir eksiğine eşittir.

var arr = ["bu ilk eleman", "bu ikinci eleman"];
console.log(arr[0]);              // ilk elemanı yazdırır
console.log(arr[1]);              // ikinci elemanı yazdırır
console.log(arr[arr.length - 1]); // son elemanı yazdırır

Dizi öğeleri, toString gibi sadece nesne özellikleridir. Geçersiz index numarası ile eleman çağırdığınız zaman undefined değerini alırsınız. Ancak, dizinin bir elemanına aşağıdaki gibi erişmeye çalışırsanız söz dizimi hatası alırsınız, çünkü özellik adı geçerli değildir.

console.log(arr.0); // bir söz dizimi hatasıdır

Yukardaki kullanımın söz dizimi hatasına yol açmasında özel bir durum yoktur nokta ile gösterim sayı değeri ile başlayamaz tıpkı değişken tanımlamalarında olduğu gibi. Eğer '3d' isimli bir obje değerine ulaşmak istiyorsanız obj['3d'] çağırımını yapmalısınız.

var years = [1950, 1960, 1970, 1980, 1990, 2000, 2010];
console.log(years.0);   // söz dizimi hatası
console.log(years[0]);  // çalışır

renderer.3d.setTexture(model, "character.png");     // söz dizimi hatası
renderer["3d"].setTexture(model, "character.png");  // çalışır

Note that in the 3d example, "3d" had to be quoted. It's possible to quote the JavaScript array indexes as well (e.g., years["2"] instead of years[2]), although it's not necessary. The 2 in years[2] eventually gets coerced into a string by the JavaScript engine, anyway, through an implicit toString conversion. It is for this reason that "2" and "02" would refer to two different slots on the years object and the following example logs true:

console.log(years["2"] != years["02"]);

Similarly, object properties which happen to be reserved words(!) can only be accessed as string literals in bracket notation:

var promise = {
  'var'  : 'text',
  'array': [1, 2, 3, 4]
};

console.log(promise['array']);

Bir JavaScript dizisinin length özelliği ve sayısal özellikleri bağlıdır. Bir takım ön tanımlı dizi metotları (örn., join, slice, indexOf, vb.) çağrıldıklarında, dizinin length özellik değerini hesaba katar. Diğer metotlar (örn., push, splice, vb.) daha çok dizinin length özelliğinin güncellenmesine neden olur.

var meyveler = [];
meyveler.push("muz", "elma", "şeftali");

console.log(meyveler.length); // 3

Uygun bir index değeri ile beraber, bir dizi elemanı güncellenirse ve ilgili index sayısı dizi sınırları dışında ise; dizi boyutu, verilen index'e uyum sağlayacak biçimde büyüyecek ve Javascript motoru, dizinin length özelliğini uygun şekilde güncelleyecektir.

fruits[3] = "mango";
console.log(fruits[3]);
console.log(fruits.length); // 4

Uzunluk özelliğini doğrudan ayarlamak, özel bir davranışa neden olur.

fruits.length = 10;
console.log(fruits);        // Dizi, tanımsız olarak doldurulur
console.log(fruits.length); // 10

Bu özellik Array.length sayfasında daha ayrıntılı olarak anlatılmıştır.

Bir düzenli ifadeye yollanan metin sonucu bir JavaScript dizisi oluşturulabilir. Bu dizi, eşleşen sonuca ait özellikleri ve ifadeleri içerir. Böyle bir dizi RegExp.exec, String.match, ve String.replace tarafından döndürülür. Bu özellikler ve öğeleri açıklamaya yardımcı olabilmesi için aşağıdaki örneği ve altındaki tabloyu inceleyin.

// Match one d followed by one or more b's followed by one d
// Remember matched b's and the following d
// Ignore case

var myRe = /d(b+)(d)/i;
var myArray = myRe.exec("cdbBdbsbz");

Eşleşen sonucun öğeleri ve özellikleri aşağıdaki gibidir:

Array.length

The Array constructor's length property whose value is 1.

Array.prototype

Allows the addition of properties to all array objects.

Array.from()

Bir dizi benzeri veya bir yinelenebilir nesneden yeni bir Dizi örneği oluşturur.

Array.isArray()

Eğer bir dizi ise true, değilse false döndürür.

Array.observe()

Asynchronously observes changes to Arrays, similar to Object.observe() for objects. It provides a stream of changes in order of occurrence.

Array.of()

Creates a new Array instance with a variable number of arguments, regardless of number or type of the arguments.

Tüm dizi örnekleri, Array.prototype 'dan türer. The prototype object of the Array constructor can be modified to affect all Array instances.

Mutator methods

Accessor methods

Iteration methods

Sometimes you would like to apply array methods to strings or other array-like objects (such as function arguments). By doing this, you treat a string as an array of characters (or otherwise treat a non-array as an array). For example, in order to check that every character in the variable str is a letter, you would write:

function isLetter(character) {
  return (character >= "a" && character <= "z");
}

if (Array.prototype.every.call(str, isLetter))
  alert("The string '" + str + "' contains only letters!");

This notation is rather wasteful and JavaScript 1.6 introduced a generic shorthand:

if (Array.every(isLetter, str))
  alert("The string '" + str + "' contains only letters!");

Generics are also available on String.

These are currently not part of ECMAScript standards (though the ES6 Array.from() can be used to achieve this). The following is a shim to allow its use in all browsers:

// Assumes Array extras already present (one may use polyfills for these as well)
(function () {
    'use strict';

    var i,
        // We could also build the array of methods with the following, but the
        //   getOwnPropertyNames() method is non-shimable:
        // Object.getOwnPropertyNames(Array).filter(function (methodName) {return typeof Array[methodName] === 'function'});
        methods = [
            'join', 'reverse', 'sort', 'push', 'pop', 'shift', 'unshift',
            'splice', 'concat', 'slice', 'indexOf', 'lastIndexOf',
            'forEach', 'map', 'reduce', 'reduceRight', 'filter',
            'some', 'every', 'isArray'
        ],
        methodCount = methods.length,
        assignArrayGeneric = function (methodName) {
            var method = Array.prototype[methodName];
            Array[methodName] = function (arg1) {
                return method.apply(arg1, Array.prototype.slice.call(arguments, 1));
            };
        };

    for (i = 0; i < methodCount; i++) {
        assignArrayGeneric(methods[i]);
    }
}());

Aşağıdaki örnekte uzunluğu [0] olan bir dizi tanımlanıyor(msgArray), daha sonra msgArray[0] ve msgArray[99] indexlerine değer atanıyor ve böylece dizinin uzunluğu 100'e çıkıyor.

var msgArray = new Array();
msgArray[0] = "Hello";
msgArray[99] = "world";

if (msgArray.length == 100)
   print("The length is 100.");

Aşağıdaki örnekte elemanları stringler olan 2 boyutlu bir diziden oluşturulmuş satranç tahtası bulunuyor. İlk hamle 'p' elemanının 6,4 indeksinden 4,4 indexine kopyalanarak yapılmış. Eski bulunduğu index olan 6,4 boş olarak işaretlenmiş.

var board =
[ ['R','N','B','Q','K','B','N','R'],
  ['P','P','P','P','P','P','P','P'],
  [' ',' ',' ',' ',' ',' ',' ',' '],
  [' ',' ',' ',' ',' ',' ',' ',' '],
  [' ',' ',' ',' ',' ',' ',' ',' '],
  [' ',' ',' ',' ',' ',' ',' ',' '],
  ['p','p','p','p','p','p','p','p'],
  ['r','n','b','q','k','b','n','r']];
print(board.join('\n') + '\n\n');

// Move King's Pawn forward 2
board[4][4] = board[6][4];
board[6][4] = ' ';
print(board.join('\n'));

Çıktı:

R,N,B,Q,K,B,N,R
P,P,P,P,P,P,P,P
 , , , , , , ,
 , , , , , , ,
 , , , , , , ,
 , , , , , , ,
p,p,p,p,p,p,p,p
r,n,b,q,k,b,n,r

R,N,B,Q,K,B,N,R
P,P,P,P,P,P,P,P
 , , , , , , ,
 , , , , , , ,
 , , , ,p, , ,
 , , , , , , ,
p,p,p,p, ,p,p,p
r,n,b,q,k,b,n,r

• Polyfill for JavaScript 1.8.5 Array Generics and ECMAScript 5 Array Extras
• "Indexing object properties" in JavaScript Guide: "Working with objects"
• New in JavaScript 1.7: Array comprehensions
• New in JavaScript 1.6: Array extras
• Draft: Typed Arrays